Earth Overshoot Day op 2 augustus

In 2020 viel Earth Overshoot Day op 22 augustus, "dankzij" de coronapandemie. In 2021, toen de economische activiteiten en menselijke mobiliteit ondanks de aanhoudende gezondheidscrisis weer waren toegenomen, stond Earth Overshoot Day op 29 juli op de kalender. Dit jaar valt Earth Overshoot Day op 2 augustus: vijf dagen later dan vorig jaar. Positief nieuws! Maar nog geen reden om te juichen... 

Wat is Earth Overshoot Day?

Earth Overshoot Day markeert de datum waarop de totale vraag van de mensheid naar ecologische hulpbronnen en diensten in een bepaald jaar groter is dan wat de aarde in dat jaar kan regenereren. Meer informatie lees je op de website overshootday.org van het Global Footprint Network. 

Earth Overshoot Day wordt niet alleen berekend voor de hele mensheid, maar ook per land. Hier vind je de Country Overshoot Days. Een weetje waar je vast niet vrolijker van wordt: België was op 26 maart 2023 al aan zijn Overshoot Day toe.

Wie maakt de berekening en hoe?

Earth Overshoot Day is een project van het Global Footprint Network, een internationale duurzaamheidsorganisatie die sinds 2003 streeft naar leven binnen de mogelijkheden van onze enige planeet en adequate reacties op klimaatverandering. 

Haar berekening van de ecologische voetafdruk van de mensheid is gebaseerd op de meest uitgebreide meting van biologische hulpbronnen die vandaag beschikbaar is: de National Footprint and Biocapacity Accounts. 

Ze vergelijkt de biocapaciteit per stad, staat of land (het biologisch productieve land- en zeeoppervlak inclusief bosgebieden, weilanden, akkerland, visgronden en bebouwd land) met de de vraag van de bevolking naar plantaardige voedsel- en vezelproducten, vee- en visproducten, hout en andere bosproducten, ruimte voor stedelijke infrastructuur en bos om de kooldioxide-uitstoot van fossiele brandstoffen te absorberen. 

De meeste data zijn van 2022. Actueler kan niet, omdat het verzamelen van gegevens volgens de rapportageprocedures van de Verenigde Naties veel inspanningen vraagt. Bij het bepalen van de Earth Overshoot Day voor het huidige jaar, dicht het Global Footprint Network die "datumkloof" aan de hand van trendlijnen die doorlopen tot het huidige jaar en actuele datasets die wel beschikbaar zijn. Het downloadbare onderzoeksrapport documenteert die methodologie en de datasets.

Laten we de trend keren #MoveTheDate

De afgelopen 5 jaar is de curve van Earth Overshoot Day afgevlakt. Het is moeilijk te zeggen in hoeverre die trend het gevolg is van een economische vertraging of van bewuste inspanningen om de uitstoot van koolstof te verminderen. Maar het is wel duidelijk dat het terugdringen van de overschrijding veel te langzaam gaat. Om de IPCC-doelstelling van de VN te halen om de koolstofuitstoot tegen 2030 wereldwijd met 43% te verminderen ten opzichte van 2010, zou het nodig zijn om de Earth Overshoot Day de komende zeven jaar jaarlijks 19 dagen te verplaatsen.

Steven Tebbe, CEO van Global Footprint Network, waarschuwt dat "aanhoudende overschrijding leidt tot steeds prominentere symptomen zoals ongewone hittegolven, bosbranden, droogtes en overstromingen, met het risico dat de voedselproductie in gevaar komt. Dat onderstreept het belang voor steden, landen en bedrijven om hun eigen grondstofzekerheid te bevorderen als ze willen floreren. De wereld zou er ook baat bij hebben."

Oplossingen om ecologische overschrijding te keren en biologische regeneratie te versterken zijn voorhanden. Ook dat brengt het netwerk in kaart, in een mix van commerciële technologieën, overheidsstrategieën, openbaar beleid, best practices van burgerinitiatieven, voorstellen van de academische wereld... Wereldwijd leiden de adviezen van het netwerk al tot duurzame beleids- en investeringsbeslissingen met een grote impact. Het netwerk stipt ook aan hoe we het snelst kunnen verduurzamen: onze elektriciteitsbronnen koolstofarm maken, onze voedselverspilling terugdrinken en bos aanplanten. 

Deze tekst gebruikt informatie van de website overshootday.org / Meer persinformatie is hier beschikbaar in het Engels.