Koopjesdagen worden steeds groter en talrijker. Tijdens Black Friday, de dag na Thanksgiving, kan je wereldwijd shoppen aan grote kortingen (ondertussen duurt Black Friday bij sommige ketens al 10 dagen). Singles Day op 11 november begon in China als een feestdag voor singles, en groeide intussen uit tot de grootste koopjesjacht ter wereld. In 2017 werd er zomaar even 33 miljard euro uitgegeven op Singles Day. En dan hebben we het nog niet gehad over de traditionele solden, de koopjeszondagen, 2+1 gratis, dag van de klant, kerstshopping, enzovoort.
De internationale ‘Niet-winkeldag’ roept op om een dag niets te kopen. Waarom? Als tegenreactie op de wegwerpmaatschappij waar we steeds meer en steeds goedkopere spullen kopen
En wat is er dan mis met consumeren tijdens koopjesdagen? Tegenwoordig zijn spullen zodanig goedkoop (kijk naar de extreem lage prijzen in ketens zoals Action en Primark), dat we aan het massaconsumeren zijn geslagen. Overmatige consumptie van (wegwerp)spullen die niet lang meegaan, heeft een grote impact op het klimaat. Denk maar aan het gebruik van fossiele brandstoffen voor de productie, het verslindende water- en grondstoffenverbruik, het wereldwijde transport,... Volgens het Circularity Gap Report (2018) is 67 procent van alle CO2-uitstoot gelinkt aan inefficiënt materialenbeheer. Daarnaast staat kwantiteit steeds meer boven kwaliteit, en worden spullen gemaakt die geen lange levensduur kennen. De producent is daarbij niet verantwoordelijk voor herstelling of terugname van het kapotte product. Bovendien kopen we ook meer en meer spullen, die we vaak helemaal niet nodig hebben. En vergeet ook de vaak onrechtvaardige arbeidsomstandigheden niet van de vele werknemers. Het gevolg is duidelijk: de afvalberg met spullen groeit elk jaar en het klimaat verzuipt door onze overmatige consumptie.
Als protest op de vele koopjesdagen ontstond in 1992 de internationale ‘Buy Nothing Day’, steeds op dezelfde dag als de koopjesdag Black Friday. Op de internationale ‘Niet-winkeldag’ roepen organisaties op om een dag niets te kopen. Waarom? Uit protest tegen de wegwerpmaatschappij waar we steeds meer en steeds goedkopere spullen moeten kopen. De internationale aandacht voor maatregelen tegen de klimaatverandering is groot: uitstootrechten, biobrandstof, plasticvermindering,... Maar vaak wordt de essentie van het probleem over het hoofd gezien: we consumeren veel. Te veel. “Uiteraard gaat deze dag verder dan enkel 23 november”, stelt Eva van Velzen van Netwerk Bewust Verbruiken vzw. “Vaak vergeten we alle andere opties die er zijn naast kopen. Tweedehands is in opmars. Maar ook hergebruik, delen, ontlenen, zelf maken,... zijn gemakkelijke opties die beter zijn voor het klimaat. Bovendien kan je tijdens de feestdagen een ‘beleefcadeau’ geven in plaats van spullen. Of doe mee aan onze December Geefmaand en geef de ongebruikte spullen uit je kast weg aan iemand die het wel kan gebruiken", zegt Eva.
Ook zin om mee te doen aan de 'Niet-winkeldag'? Catapa en d'Urgent maakten een Facebookpagina aan voor de Buy Nothing Day.
Lees ook:
