Als het van Willem afhangt, heeft elk Repair Café in de toekomst een 3D-printer voor wisselstukken

Als het van Willem afhangt, heeft elk Repair Café in de toekomst een 3D-printer voor wisselstukken

De Transformisten vzw
geschreven door De Transformisten vzwlaatst aangepast op 01/04/2020
We hebben alternatieven nodig voor onze wegwerpcultuur met z'n zware milieulast en klimaatimpact. Meer spullen repareren is een van de oplossingen. Onder de noemer 'Het Grote Repareeronderzoek' ondervragen we gebruikers, herstellers en producenten over de drempels en hefbomen voor repareren. Deze getuigenis is van Willem, die een toekomst verbeeldt waarin 3D-printen meer reparaties mogelijk maakt.

Willem heeft een passie voor 3D-printen. Hij wil er dolgraag zijn job van maken. Volgens Willem is 3D-printen een onmisbare techniek om meer reparaties mogelijk te maken. Daarom gingen we bij hem langs voor een gesprek.

Willem heeft verschillende 3D-printers. Daarmee vervaardigt hij onderdelen waar vraag naar is. Die verkoopt hij via webshops. Hij maakt onder meer knopjes, haakjes, tandwieltjes en handvatten. “Herstellers weten dat een ontbrekend onderdeeltje een herstelling in de weg kan staan. Met 3D-printen hoop ik daar een mouw aan te passen. Een 3D-printer kan bijvoorbeeld een hele hoop tandwieltjes maken die vandaag maar moeilijk verkrijgbaar of relatief duur zijn.”

Zijn motivatie?

“Repareren is een belangrijke maatschappelijke uitdaging. Producten moeten echt langer meegaan. Daarom moet de repair-industrie even efficiënt worden als de maakindustrie en recycling.”

Hoe werkt een 3D-printer precies?

Willem toont hoe hij een 3D-scan maakt van een kapot voorwerp en hoe hij de ingescande tekening manueel corrigeert. Daarop laat hij een computerprogramma de 3D-tekening in laagjes verdelen. Het programma berekent ook de posities van de printkop. Met die informatie kan de 3D-printer aan de slag. Printen gebeurt door plastic of een ander materiaal te smelten en er laagje per laagje een voorwerp mee op te bouwen. Een laagje meet slechts een tiende van een millimeter. Daarom kan een print 1 à 2 uur in beslag nemen. De keuze van het printmateriaal hangt af van het gebruik. De materialen hebben verschillende eigenschappen zoals meer of minder flexibel, UV-bestendig, composteerbaar. Je kunt ook kiezen tussen een hele hoop kleuren.

Zoontje is grote fan

In 2011 begon Willem met 3D-printen. Sinds 2017 focust hij op herstellen. Dat begon met het vervaardigen van een onderdeeltje voor een vriend. Hij zette die informatie online en daar kwamen meteen veel reacties op van mensen die interesse toonden. Dat verraste Willem. “Ik had nooit gedacht dat het onderdeeltje bij zoveel mensen kapot zou gaan”. Nu speelt Willem daarop in door zoveel mogelijk onderdeeltjes waar vraag naar is, na te maken. Dat kost best veel tijd want alles moet tot op een tiende van een millimeter kloppen. Het programma van de 3D-scanner is nog niet precies genoeg: de scanner ‘ziet’ niet alle kanten van het voorwerp even goed. Daarom is Willem nog uren bezig om de scans bij te werken. Maar de voldoening is groot als de klanten tevreden zijn. Zo kreeg hij ooit de reactie van een koper: ‘geniaal product, beter dan het origineel’.

Ook zijn zoontje is erg blij met de uit de hand gelopen hobby van Willem. Afgebroken speelgoed leent zich namelijk heel goed om gerepareerd te worden met behulp van een 3D-printer ... 

Elk Repair Café een 3D-printer?

Willem is zelf actief in Repair Café Herent (en af en toe in Leuven).

“Het zou mooi zijn als ook elk Repair Café een 3D-service had. Maar dan moet de scanner juister werken, zodat je niet te veel tijd verliest om het ontwerp van een onderdeel naar de printer te sturen. Tijdens een Repair Café wil je immers op korte tijd veel mensen kunnen helpen.”

Onderdelen laten 3D-printen moet even normaal worden als naar een doe-het-zelfzaak gaan

Willem wil ook professionele herstellers bijstaan met zijn 3D-prints. “Mijn droom is om voor een schappelijke prijs meer herstellingen mogelijk te maken; onderdelen laten 3D-printen moet even normaal worden als naar een doe-het-zelfzaak gaan.”

Voorlopig doet hij het voor het plezier, want zijn inkomsten dekken zijn investeringen nog lang niet. Ook de regelgeving door online verkoop en de administratie geven Willem nog kopzorgen. “Alle onderdelen moeten apart worden verpakt en mededelingen meekrijgen zoals ‘pas op verstikkingsgevaar’. Ook de administratie in verband met de invoerrechten is best ingewikkeld.”

Tips voor consumenten

Vanuit z’n ervaring met onderdelen heeft Willem nog enkele tips voor consumenten.

  • Zoek even online naar de onderdelen wanneer je toestel defect is en de fabrikant of de winkel kunnen je niet aan onderdelen helpen. Heel wat onafhankelijke verkopers verkopen reserve-onderdelen in een webshop.
  • Er zijn veel meer onderdelen vervangbaar dan je denkt. Zelfs de oortjes van je koptelefoon kun je (laten) herstellen.
  • Check voor je een product koopt of er reserve-onderdelen van beschikbaar zijn (voor een redelijke prijs) bijvoorbeeld messen of een batterij voor een robotgrasmaaier.

 

Het Grote Repareeronderzoek is de roepnaam van 'Repairable', dat is een project van Netwerk Bewust Verbruiken in samenwerking met Vlaanderen Circulair - lees hier meer!

Foto's: Willem Van den Eynde / Tekening: Inge Bogaerts